سجده سهو یکی از اعمال عبادی در نماز اسلامی است که به منظور جبران اشتباهات یا خطاهای غیرعمدی که در طول نماز رخ می‌دهد، انجام می‌شود. این اشتباهات ممکن است شامل مواردی مانند اضافه کردن یا کم کردن رکعت‌ها، ذکرهای واجب و یا انجام یک عمل غیرواجب به جای واجب در نماز باشد. سجده سهو به معنای دو سجده کوتاه است که پس از پایان نماز انجام می‌شود تا نماز اصلاح و کامل شود.
چگونگی انجام سجده سهو
- پس از تشهد و سلام نماز: اگر نمازگزار متوجه اشتباهی در نماز خود شود که نیاز به سجده سهو دارد، باید پس از تشهد و سلام نماز، دو سجده سهو انجام دهد.
- نیت: نیت انجام سجده سهو در قلب کافی است و نیاز به ذکر خاصی ندارد.
- دو سجده: نمازگزار باید مانند سجده‌های معمولی، به زمین رفته و دو سجده پیاپی انجام دهد.
- ذکر در سجده سهو: در هر سجده، ذکر سجده معمولی (مثل “سبحان ربی الاعلی و بحمده”) گفته می‌شود.
- تشهد و سلام: پس از دو سجده، نمازگزار به حالت نشسته باز می‌گردد، تشهد را تکرار کرده و سلام نماز را دوباره ادا می‌کند.
مواردی که سجده سهو واجب است
- اضافه شدن یا کم شدن رکوع یا سجود: اگر نمازگزار به طور ناخواسته رکوع یا سجده‌ای را اضافه یا کم کند.
- فراموشی در ذکرهای واجب: اگر ذکرهای واجب در رکوع، سجود یا تشهد فراموش شوند.
- شک در تعداد رکعت‌ها: اگر نمازگزار در تعداد رکعت‌های نماز دچار شک شود و نتواند به طور یقین یکی از آنها را انتخاب کند.
- جایگزینی ذکر واجب با غیرواجب: اگر ذکری غیرواجب به جای ذکر واجب گفته شود.
نتیجه‌گیری
سجده سهو به عنوان یک بخش از نماز، نقش مهمی در تصحیح و تکمیل نماز دارد. این عمل به نمازگزار اجازه می‌دهد تا اشتباهات غیرعمدی خود را جبران کرده و از صحت و قبولی نماز خود اطمینان حاصل کند. سجده سهو نمادی از رحمت و بخشایش خداوند است که به مؤمنان فرصت جبران خطاهای کوچک در عبادت را می‌دهد.
